کود حیوانی و رشد گیاه

بهره گیری از مزایای دام ها یکی از مواردی ست که بار ها در مورد آن صحبت شده است. انواع دام و طیور توانسته اند طی قرن ها به انسان خدمات فوق العاده ای را ارائه دهند. استفاده از محصولات دامی در سلامتی انسان ها نقش بسیار مهمی را ایفا کرده است. دامپروری نوین سبب شده است تا نیاز انسان ها به گوشت، شیر، پوست، کود و ... بسیار آسان شود. کود حیوانی و رشد گیاهان دو عنصری هستند که نمی توان آن ها را از یکدیگر جدا دانست. نقش مثبت کود حیوانی در رشد گیاهان محرز است. نکته اینجا ست که بهره گیری از کود حیوانی می بایست به صورت علمی و دقیق بررسی شود زیرا امکان آسیب زدن به گیاهان و درختان و محصولات کشاورزی در پی استفاده بی رویه و ناصحیح از کود حیوانی نیز وجود درد. پالیز کشت تلاش دارد تا در رابطه رابطه کود حیوانی و رشد گیاهان با شما عزیزان صحبت نماید. در این مسیر ابتدا باید بدانیم کود حیوانی چیست و به چه صورت می تواند به انسان کمک کند تا به بهترین شکل ممکن به نتیجه دلخواه دست یابد. چنانچه مایل هستید بدانید کود حیوانی چیست و چه خصوصیاتی دارد با تیم کارشناسی پالیز کشت همراه باشید. پیش از اینکه بدانیم کود حیوانی چیست باید دریابیم منظور از کود چیست و در کل، کود به چه دسته هایی تقسیم می شود. کود چیست؟ به هر ماده آلی، معدنی، شیمیایی یا بیولوژیک که دارای عناصر غذایی باشد و باعث بالا رفتن عناصر خاک و در نتیجه حاصلخیزی و عملکرد کیفی خاک شود، کود گفته می گویند. استفاده صحیح از کودها باعث افزایش کیفیت و کمیت محصول می‌شود. باید کیفیت کود از هر لحاظ مورد بررسی قرار گیرد و از کودهایی که برای محیط زیست و انسان‌ ها کمترین خسارت را وارد می‌ کنند استفاده نمود. هر گیاهی به برخی از عناصر نیاز دارد پس باید با شناخت دقیق گیاهان و درختان بهترین نوع کود را انتخاب کرد. به عنوان مثال مقدار نیتروژن زیاد در کاکتوس ‌ها و گیاهان گوشتی باعث افزایش میزان آب در بافت‌ ها شده و در صورت مصرف زیاد این گیاهان از بین خواهند رفت در حالی که کاکتوس ‌ها و ساکولنت ها به پتاسیم بیشتری نیاز دارند. دسته بندی کود ها از این قرار است و می توان بیان کرد که کود ها به انواع کودهای آلی (ارگانیک)، کودهای بیولوژیک (زیستی)، و کودهای شیمیایی تقسیم می شوند. در ادامه این مقاله، بیشتر در این رابطه صحبت خواهیم کرد. با این توضیحات به پرسش کود حیوانی چیست می توان پاسخی اینگونه داد که کود حیوانی در واقع به مجموعه ای از مواد بستری، ادرار و مدفوع گاو، گوسفند، مرغ یا هر حیوان دیگری گفته می شود که از محل نگهداری آن ها بدست می آید. نکته اینجا ست که درصد مواد غذایی کود حیوانی و کیفیت فیزیکی آن به عواملی مثل نوع حیوان، کیفیت مواد بستری، میزان پوسیدگی کود، تغذیه دام، میزان سدیم و مقدار بذر علف های هرز، اسپور بیماری ها، لارو و تخم حشرات، شن و خاک دارد. درصد ازت کود گاوی بیشتر از کود گوسفندی و مرغی است. ولی درصد فسفر و پتاسیم کود مرغی از کودهای گاوی و گوسفندی بیشتر است. درصد مواد غذایی کودها به تغذیه دام بستگی دارد. به عنوان نمونه می توان گفت چنانچه جیره غذایی دام از نظر یک عنصر ضعیف باشد، کود حاصله نیز به طریق اولی از نظر آن عنصر ضعیف خواهد بود و یا فرضا هر چه درصد فیبر جیره غذائی بیشتر باشد درصد فیبر مدفوع نیز زیادتر خواهد بود. فراوانی ترکیبات آلی ازت دار ساده در کود حیوانی تازه بسیار مسأله ساز است. تجزیه سریع این مواد سبب آزاد شدن آمونیاک و تجمع آن در مجاورت ریشه ها گشته و موجب مسمومیت گیاه می گردد. پوسیدگی اولیه کود این مشکل را مرتفع می سازد. به همین جهت هیچ گاه نباید کود حیوانی تازه را به محصول کاشته شده داد. زیادی املاح در کود نیز می تواند از طریق ایجاد پتانسیل اسمزی و یا مسمومیت مستقیم گیاه مساله ساز باشد. بنابراین وجود مقدار متعادلی از عناصر غذائی و عدم زیادی عناصری مثل سدیم در کود دامی مطلوب می باشد. کیفیت مواد بستری نیز نقش مهمی در کیفیت و حالت فیزیکی کود حیوانی دارد. عموما اصطبل گوسفند فاقد بستر است.

پرسش ما این بود که کود حیوانی چیست و رابطه کود حیوانی و رشد گیاهان به چه نحو است. با توضیحات بالا می توان عنوان کرد که سرعت تجزیه و پوسیدگی کود گوسفندی زیاد و دوام آن در خاک کمتر از سایر کودها می باشد. کود گوسفندی را کود گرم گویند. در مرغداری ها بیشتر از خاک اره و در گاوداری ها عموما از کاه به عنوان مواد بستری استفاده می نمایند. سرعت تجزیه و پوسیدگی کاه بیش از خاک اره می باشد. و بالعکس دوام خاک اره در خاک بیش از کاه است. زیرا خاک اره از ترکیبات مقاوم تری در مقایسه با کاه تشکیل شده است. به این نکته کلیدی توجه فرمائید که بطورکلی، هر چه مقدار مواد نامطلوب مثل بذر علف های هرز، شن، خاک، اسپور بیماری ها و تخم و لارو حشرات در کود کمتر و تجزیه اولیه آن بیشتر باشد، ارزش کیفی کود بیشتر است. پوسیدگی کود سبب می شود که از میزان بذر علف های هرز و آلودگی به امراض و حشرات نیز کاسته شود. برای پوسیدگی اولیه کود حیوانی می توان آن را در شرایطی مشابه تهیه کمپوست قرارداد و یا کود حیوانی را مدتی قبل از کاشت در خاک مزرعه اختلاط داد. تجزیه کود در خاک و تبدیل آن به هوموس نیز مستلزم کفایت تهویه، حرارت و رطوبت در خاک می باشد این عوامل از طریق انجام عملیات مناسب زراعی تامین می شوند. کود حیوانی را در زراعت گیاهان پر ارزشی مانند سبزیجات، سیب زمینی، ذرت، پنبه، و چغندر قند. به مقدار تقریبی بیست تا پنجاه تن در هکتار به خاک می دهند. کود حیوانی را عموما در زمان شروع عملیات تهیه بستر تا حداقل یک ماه قبل از کاشت بر سطح خاک می باشند و با وسایلی مانند گاو آهن، دیسک یا کولتیواتور با خاک سطحی و تا عمق حدود پانزده سانتی متری مخلوط می نمائید. در زراعت های کوچک و سنتی کود حیوانی را بصورت کپه هائی در مزرعه قرار می دهند و سپس آن را با بیل بر سطح خاک پراکنده ساخته و با خاک مخلوط می کنند. در زراعت های مکانیزه از دستگاه کودپاش حیوانی استفاده می نمایند دستگاه کودپاشی حیوانی مانند یک تریلر است که در کف آن یک نوار نقاله قرار دارد. نوار نقاله کود را به سمت عقب و خارج از تریلز هدایت کرده و روی یک مارپیچ گریز از مرکز می ریزد. چرخش مارپیچ کود را به اطراف پرتاب می کند. از آنجائی که هزینه خرید، حمل و نقل و پاشیدن کود حیوانی بسیار زیاد است و بخصوص در زراعت های وسیع می تواند مشکلاتی را در برنامه ریزی و زمان بندی عملیات زراعی پیش آورد، لازم است به باقی گذرادن بقایای گیاهی بر خاک و تلاش در حفظ هوموس خاک توجه کافی مبذول گردد. از آنجایی که تامین مواد مغذی مورد نیاز جمعیت جهان به روش طبیعی بسیار دشوار است اهمیت استفاده از کودها کاملا مشخص خواهد شد. در حال حاضر از دست رفتن حاصلخیزی خاک، آفات و کمبود مواد مغذی منجر به کاهش تولید محصولات کشاورزی شده است و این امر اهمیت کودهای کشاورزی را افزایش داده است. حال که دریافتیم کود حیوانی چیست و تا حدودی با اهمیت وجود کود حیوانی و رشد گیاهان آشنا شدیم بیان می کنیم که در حقیقت این کود از فضولات انواع حیوانات تهیه می‌شود که بیشتر از کود گاو، گوسفند، اسب، و مرغ تشکیل می ‌شود. کود حیوانی به علت دارا بودن حجم وسیعی از مود آلی و غذایی باقی مانده که برای غنای خاک بسیار مفید می‌باشد در طول تاریخ همواره مورد توجه کشاورزان بوده است. مصرف کودهای حیوانی در زراعت از بدو اهلی نمودن حیوانات شروع شده است. فضولات حیوانات وقتی روی زمین ریخته شد گیاهان در ان محل رشد سریع تری داشته اند روی این اصل مصرف ان در همان زمان ها شروع شده است. کود حیوانی برخلاف کود های شیمیایی اثرات یک جانبه نبوده بلکه از یک طرف کمک بر تأمین مواد غذایی را نموده و از طرف دیگر خصوصیات فیزیکی خاک را نیز اصلاح می کند. پالیز کشت با تولید انواع بستر کشت مناسب برای گیاهان، درختان، نهال ها، نشاکاری و ... توانسته است خدماتی ارزنده را به باغداران و گلخانه داران و علاقمندان به گل و گیاه عرضه کند. با پالیز کشت همراه باشید تا بیشتر در مورد کود حیوانی و رشد گیاهان بدانید.

استفاده از کود ها را می توان به گذشته های دور نسبت داد و رد استفاده از کود را در طول تاریخ زندگی بشر دنبال نمود. کود حیوانی و رشد گیاهان را می توان امری مشخص و شفاف برای کسانی دانست که در طی قرون متمادی در حال کشاورزی بوده اند. کود ها برای رشد گیاهان بسیار اهمیت دارند و نمی توان از نقش مؤثر شان چشم پوشی کرد. کودها تحمل گیاهان را نسبت به آفات افزایش می دهند. این امر باعث کاهش استفاده از حشره کش ها و علف کش ها و در نتیجه تولید محصولات زراعی سالم تر می شود و بیماری محصولات زراعی کاهش می دهد. کودها ظرفیت نگه داشتن آب در گیاهان را بهبود می بخشند و عمق ریشه را افزایش می دهند. پتاسیم موجود در کودها نی و ساقه گیاهان را تقویت می کند. فسفر موجود در کودها به رشد سریع ریشه و تشکیل دانه در گیاهان کمک می کند. نیتروژن موجود در این ترکیبات باعث رشد گیاهان شده و به رنگ سبز گیاهان کمک می کند. ما قصد داریم تا انواع کود را به شما عزیزان معرفی کنیم. به این نکته توجه کنید که مدیریت باروری خاک هزاران سال است که مورد توجه کشاورزان است. مصریان، رومی ها، بابلی ها و آلمانی ها اولین کسانی بودند که از مواد معدنی و یا کود برای تقویت بهره وری مزارع خود استفاده می کردند. علم نوین تغذیه گیاهان در قرن نوزدهم و توسط شیمیدان آلمانی جاستوس فون لیبیگ آغاز شد. سپس جان بنت لوزز، در سال ۱۸۳۷ شروع به آزمایش اثرات کودهای مختلف روی گیاهان در گلدان های در حال رشد کرد و یک یا دو سال بعد این آزمایش ها به محصولات زراعی در این زمینه گسترش یافت. یکی از پیامدهای فوری کار او این بود که در سال ۱۸۴۲ او کود مصنوعی را با تیمار فسفات ها با اسید سولفوریک تولید کرد. بنابراین اولین کسی بود که صنعت کودهای مصنوعی را بنیانگذاری کرد. برای بحث کردن و شناخت انواع کود می توان گفت که هر ماده ای با منشاء طبیعی یا مصنوعی است که برای تأمین یک یا چند ماده مغذی برای رشد گیاهان به خاک اضافه می شود را کود می نامند. با رشد روزافزون جمعیت جهانی، مهم است که هر ساله به اندازه کافی محصول تولید شود تا غذا، پوشاک و سایر محصولات کشاورزی برای مردم در سراسر جهان تهیه شود. محصولاتی مانند ذرت، گندم و پنبه مواد مغذی را از خاکی که در آن رشد می کنند دریافت می کنند و مواد مغذی خاک را به روش ها و نرخ های مختلف تخلیه می کنند. برخی محصولات تنها پس از چند فصل کاشت می توانند مواد مغذی خاک را بطور کامل مصرف کنند. برای حفظ باروی خاک می توان از انواع کودها استفاده کرد که نقش مهمی در تأمین مواد مغذی مورد نیاز گیاهان برای رشد محصولات زراعی دارند. در حال حاضر دسته ای از کود ها به نام کود های ریز مغذی ساخته شده است که به تولید محصولات غنی شده با مواد مغذی حیاتی که برای سلامت انسان مهم هستند، کمک می کند. به عنوان مثال، ریز مغذی های مانند روی برای تغذیه انسان به ویژه کودکان از اهمیت بالایی برخوردار هستند. ولی تحقیقات نشان داده که بسیاری از غلات جهان در خاک بدون روی کافی کشت داده می شوند. ارائه کودهای حاوی ریز مغذی های ضروری به محصولاتی مانند غلات از این نظر می تواند به سلامت انسان کمک کند. گیاهان برای آنکه بتوانند رشد کنند، به مقداری عناصر شیمیایی احتیاج دارند که عبارتند از: نیتروژن، فسفر و پتاسیم (که در اکثر کود های بسته بندی وجود دارند). مس، آهن، منگنز، مولیبدن و روی (که مواد مغذی گیاه هستند). کربن، هیدروژن و اکسیژن (که در هوا و آب وجود دارند). گوگرد، کلسیم و منیزیم (که مواد مغذی ثانویه می باشند). از جمله مهم ترین این عناصر شیمیایی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم می باشند. زیرا برای اسید آمینه ها و غشای سلولی ضروری هستند. به عنوان مثال هر اسید آمینه دارای نیتروژن است و هر مولکول تشکیل دهنده غشای سلولی، فسفر دارد و یا اینکه پتاسیم یک الی دو درصد وزن گیاه را تشکیل می دهد. به جرأت می توان گفت که بدون وجود این سه عنصر هیچ گیاهی نمی تواند رشد کند و قسمت هایی که لازمه ی گیاه است را در اختیارش قرار دهد. در صورتی که هر کدام از این سه ماده مغذی در خاک وجود نداشته باشد یا خاک نتواند آنها را تأمین کند، سبب می شود رشد گیاه با محدودیت روبرو شود. در طبیعت عناصر فسفر، نیتروژن و پتاسیم عموما با پوسیدگی گیاهان و از بین رفتن آنها تأمین می شود. به دلیل اینکه گیاهان سریعتر رشد کنند از کود استفاده می کنند و این عناصر را به راحتی در اختیار شان قرا می دهند. بطور مثال، اعدادی که بر روی کیسه کود وجود دارند به شما درصد عناصر فسفر، پتاسیم و نیتروژن را نشان می دهند. یعنی کود ۱۲-۸-۱۰ شامل، دوازده درصد نیتروژن، هشت درصد فسفر و ده درصد پتاسیم می باشد. در یک تعریف کلی می توان اینگونه بیان کرد که کود به هر نوع مواد معدنی (شیمیایی)، آلی یا بیولوژیک که سبب حاصلخیزی خاک و بالا رفتن کیفیت و رشد محصولات شود، می گویند. کود ها را می توان به این گونه دسته بندی کرد: کود شیمیایی، کود زیستی (بیولوژیک)، و کود آلی (ارگانیک).

منظور از کود حیوانی مجموعه ‌ای از مواد بستری، ادرار و مدفوع گاو، گوسفند، اسب، مرغ یا هر حیوان دیگری است که از محل نگهداری آنها به‌ دست می‌آید. درصد مواد غذایی کود حیوانی و کیفیت فیزیکی آن به عواملی مثل نوع حیوان، کیفیت مواد بستری، میزان پوسیدگی کود، تغذیه دام، میزان سدیم و مقدار بذر علف‌های هرز، اسپور بیماری‌ ها، لارو و تخم حشرات، شن و خاک بستگی دارد. درصد نیتروژن کود گاوی کمتر از کود گوسفندی و مرغی است. ولی درصد نیتروژن و فسفر در کود مرغی از کودهای گاوی و گوسفندی بیشتر است. هر چقدر جثه حیوان کوچکتر باشد میزان ازت در مدفوع آن بیشتر است برعکس جثه حیوان هر چقدر بزرگتر باشد میزان پتاس در مدفوع آن بیشتر است. در کل می توان اینگونه بیان کرد که یکی از مناسب ترین کودها کود حیوانی است که برای زمین ها و باغچه ها بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، به دلیل مواد مفیدی که در فضولات حیوانی مانند گاو، گوسفند، اسب و مرغ وجود دارد می تواند در تقویت زمین های زراعی موثر باشد. کود حیوانی برای غنی کردن خاک مفید است به علت دارا بودن حجم وسیعی از مواد آلی و غذایی باقیمانده و در طول تاریخ همواره مورد توجه کشاورزان بوده است. کودهای دامی مانند کودهای شیمیایی می توانند برای رشد بهتر درختان میوه منبع قوی باشند. با این حال در میان انواع کود، کود اسب بالاترین منابع مورد نیاز درخت را در خود جای داده است. این کود سبک، گرم و خشک است و به سرعت تخمیر می ‌شود. به همین دلیل جذب ساده ‌تری برای درختان دارد. بعد از آن کود گوسفند و سپس کود گاو می ‌توانند به رشد سریع ‌تر و با کیفیت ‌تر درختان میوه کمک کنند. کود حیوانی تأثیرات بسیاری مثبتی بر خاک ها دارند. برای روشن شدن رابطه کود حیوانی و رشد گیاهان می بایست به این موارد اشاره داشت که کود حیوانی در خاک های شنی سبب اتصال بهتر ذرات در خاک گشته و در خاک های رسی سبب افزایش نفوذپذیری خاک می گردد. میزان جذب حرارت در خاک تیره بیشتر از خاک های روشن بوده و به همین لحاظ کودهای حیوانی کمک زیادی در گرم شدن زمین و نهایتا رشد بیشتر گیاه می کنند. نفوذ پذیری آب در خاک را بهبود می بخشد. باعث افزایش میکروارگانیسم ‌ها گردیده و باعث افزایش فعالیت بیولوژیکی خاک می گردد. ظرفیت نگهداری آب در خاک را افزایش می دهد که این امر در مواقع کم آبی کمک شایانی به کشاورز و زمین زراعی خواهد نمود. علت داشتن ماده آلی سبب بهبود هوادهی خاک می گردد. در این قسمت از مقاله در رابطه با انواع کود حیوانی با شما عزیزان صحبت کنیم.

استفاده از کود گوسفندی از دیرباز تا کنون توسط کشاورزان بسیار استفاده می شده است‌. با این حال می توان گفت گوسفند یکی از حیاتی ترین منابع تأمین کننده پشم، شیر، گوشت و حتی کود می باشد که لازم است در مورد فواید و کاربرد یکی از این منابع یعنی کود بیشتر اطلاع داشته باشیم. کود گوسفند از تمامی کود های دامی دیگر غنی تر است. کودهای حیوانی جزو آن دسته از مواد آلی هستند که از گذشته تاکنون برای تقویت خاک بسیار مورد استفاده قرار می‌ گیرد. در این بین با وجود اینکه این کود، یعین کود گوسفند دارای سرعت تجزیه بالایی است بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین لازم است بدانید این کود حاوی مقادیر زیادی از پتاسیم، کلسیم، روی، منگنز، آهن و گوگرد می باشد که طبیعتا برای تقویت خاک های زراعی و رشد بسیاری از گیاهان مفید می باشد. گوسفند سالیانه مقادیر زیادی کود تولید می کند به گونه ای که میزان کود تولید شده از گوسفند در طول یک سال ۲۵ برابر وزن خود گوسفند است. پس اگر صد رأس گوسفند در گله وجود داشته باشد سالیانه حدودا ۱۲۵ تن کود تولید می شود. در طی دوره پرواربندی که معمولا سه یا چهار ماه طول می کشد. به طور متوسط سی تا چهل تن کود گوسفندی تولید می شود که کودی بسیار غنی و مفید است و به دلیل دارا بودن مواد تخمیر کننده زیاد به سرعت تجزیه شده و برای تقویت زمین های کشاورزی مفید می باشد. همچنین جمع آوری و بسته بندی کود در محل پرواربندی و کود دهی به زمین های کشاورزی آسان تر از کودهای دیگر است. می توان با جمع آوری و بسته بندی کود حاصل از گوسفندان سود بیشتری بدست آورد. به دلیل سرعت تجزیه بالای کود گوسفندی باید در مصرف آن احتیاط کرد زیرا به دلیل این سرعت بالای تجزیه ممکن است در صورت استفاده کود در مقادیر زیاد گیاه بسوزد و از بین برود. وقتی کود به سرعت تجزیه می شود مقادیری آمونیاک آزاد می کند که در صورت زیاد بودن آن امکان مسمویت گیاه وجود دارد. کود گوسفند نوعی کود گرم محسوب می شود. بهترین زمان برای کود دادن به زمین های کشاورزی یک ماه پیش از کشت محصول است. برای کود دادن به گیاه باید از گاو آهن، دیسک و یا کولتیواتور استفاده کرده و کود و خاک را در عمق پانزده سانتی متری به خوبی مخلوط کرد. در انتها می توان بیان کرد که بسیار خشک است و به جهت نداشتن بستر، کود آن نسبتأ زود تجزیه شده و مورد استفاده قرار می گیرد و از نظر حرارت تولیدی گرم است. گوسفندانی که به صورت پرواربندی نگه داشته می شوند به علت تغذیه کمتر از علفهای هرز کود دامی مناسب تری را برای گلخانه ها به ارمغان می آورند و استفاده از آن ها احتمال سبز شدن مجدد علف های هرز را کاهش می دهد.

کود مرغی به دلیل دارا بودن عناصر غذایی پرمصرف در افزایش دسترسی گیاه به مواد غذایی و غنی سازی محصول زراعی از آهن، روی، منگنز و بهبود خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک موثر بوده و جایگزین مناسب کودهای شیمیایی است. کود مرغی ماحصل فرآوری فضولات مرغی بوده که در بین کودهای حیوانی با ارزش بالا می باشد. کود مرغی یک منبع بسیار غنی از مواد آلی و عناصر غذایی مانند کلسیم، منیزیم، نیتروژن، روی، فسفر، پتاسیم، آهن است. میزان وجود این مقادیر در کود به نوع و شرایط تغذیه طیور، بستر تولید کود، طریقه جمع آوری و دپو کود، میزان اهک موجود در بستر، نوع خاک و خصوصیات آن بستگی دارد. میزان اسیداوریک موجود در کود نسبت به کودهای دامی بیشتر بوده که در نتیجه آن گیاهانی مانند گوجه فرنگی که نیازمند مقدار زیادی ازت برای دوره طولانی مدت رشد خود هستند، دسترسی بهتری برای استفاده از ازت موجود در کود را دارند. همچنین بر اساس آزمایش ها و پژوهش های صورت گرفته می توان گفت که کود مرغی با صورت تجزیه پائین عناصر موجود درون خود مانند نیتروژن را به کندی آزاد کرده که در نتیجه گیاهانی همچون فلفل، کدو و بادمجان، خیار، هندوانه این عناصر را با بیشترین بازدهی جذب می کنند. بر همین اساس قیمت پایین و مناسب این نوع کود نسبت به انواع کود شیمیایی و مورد توجه بسیاری از کشاورزان قرار گرفته است. کود مرغی با افزایش میزان عناصری مانند آهن و منگنز و روی به خاک، علاوه بر بهبود کیفیت فیزیکی خاک، در تهیه محصول زراعی با کیفیت نیز تاثیر دوچندانی را به دنبال دارد. فضولات جوجه ها پس از تولید می بایست جمع آوری شود تا از هدر رفت مواد آلی و عناصر آن جلوگیری شود. پس از جمع آوری می بایست کود فرآوری گردد زیرا کود تازه علاوه بر بوی نا مطبوع، با رهاسازی گاز آمونیاک می تواند باعث مسمومیت و از بین رفتن گیاه و ایجاد عوامل بیماری زا برای حیوانات و انسان ها گردد. بدین منظور با فرآوری کود در فضای خارج از مرغداری و انباشت لایه ای کود، با انجام عملیات های هوازی و غیرهوازی می توان عوامل بیماری زا را از بین برده و کودی مرغوب تولید نمود. بر اساس آمار جهانی هر مرغ تخم گذار تا سن سه ماهگی در حدود پانزده الی بیست کیلوگرم کود خالص تولید می کند که برای هزار مرغ این میزان به پانزده تن می رسد. این میزان برای جوجه ای به وزن ۱.۵ تا ۲ کیلوگرم، تا سن شش هفتگی حدودا ۳ الی ۴ کیلوگرم می باشد. کود مرغی حاوی املاح معدنی اصلی کلسیم، منیزیم، فسفر، پتاسیم و عناصر ریز مغذی مس، منگنز، آهن و روی می باشد. علاوه بر این عناصر وجود موادی همچون ازت، اسید اوریک، فیبر و پروتئین نیز در این کود وجود دارد که تشکیل دهنده مجموعه ای کامل از مواد و عناصر مورد نیاز گیاه را شامل می شود. یکی از علل وجود زیاد عناصر معدنی دقع تمام ادرار و مدفوع در کود مرغی می باشد در حالی که در کود های دامی از ادرار دام استفاده نشده است. در مطالعات انجام شده جهت مقایسه کود مرغی و کود گاوی، مقدار ازت، فسفات و پتاسیم کود مرغی در یک حجم یکسان بیشتر از کود گاوی بوده و نشان دهنده ارزش بیشتر این نوع کود نسبت به دیگر کودها می باشد. کود ارگانیک مرغی به عنوان یک کود با ارزش در صنعت کشاورزی شناخته می شود که نه تنها با کاهش هزینه های مربوط به کودهی شیمیایی شده بلکه با فرآوری این نوع کود می توان از آلودگی وآسیب به محیط زیست هم جلوگیری کرد. کود فرآوری شده مرغی با اصلاح ساختار خاک باعث حاصلخیزتر شدن آن شده و با توجه به عدم وجود تخم علف هرز و عوامل بیماری زا، به محصولی با کیفیت دست خواهیم یافت. کود مرغی بر اساس نوع پرورش و بستر طیور داری انواع زیر می باشد:
_ کود مرغی بستر جوجه گوشتی: از فضولات جوجه ها بدست می آید که از نظر کیفیت به عواملی همچون کیفیت بستر و تغذیه جوجه ها بستگی دارد.
_ کود مرغی نیمچه تخم گذار: این کود از فضولات نیمچه مرغ های تخم گذار استفاده می شود که با توجه به نوع بستر و تفاوت تغذیه نسبت به جوجه ها، از کیفیت پایین تری نسبت به کود نوع اول دارد.
_ کود مرغی بستر مرغ تخم گذار: در این نوع کود مرغ های مادر در روی بستر نگهداری شده و عامل مهم در کیفیت کود هایی مربوط به نسبت بستر به فضولات است. این نسبت نیز نسبت به کود نوع اول کمتر می باشد.
_ کود مرغی فضولات طیور قفسی: این نوع کود از فضولات طیور محبوس در قفس بدست می آید و با توجه به عدم وجود بستر در این نوع، ارزش بسیار بالایی دارد.

کود بز برای باغ به عنوان کود هنوز به طور گسترده ای استفاده نمی شود. این واقعیت را توضیح می دهد که معمولا فروخته نمی شود. صاحبان بزها ترجیح می دهند از کود در زمین های خود استفاده کنند تا اینکه آن را در خارج از کشور بفروشند. دلیل این کسری کیفیت است. کود بز هم تراز کود اسب است که بهترین کود طبیعی محسوب می شود. فوائد و محاسن کود بز برای خاک و گیاهان بسیار زیاد است. مزیت اصلی این نوع کودها مقدار کمی رطوبت در مدفوع است. درست است، این نیز یک ضرر است. به دلیل کمبود رطوبت در مغزها، کود بز بیش از هر نوع مدفوع دیگر از حیوانات مزرعه حاوی مواد مغذی در هر کیلوگرم است. فضولات بز را می توان در زیر اکثر گیاهان قرار داد بدون اینکه از ریزش آنها بسوزد. اگر چه کود گوشتی در گروه گرم قرار دارد، اما برای گرم شدن کامل، بستری آغشته به ادرار نیز مورد نیاز است. گلوله های تمیز، بدون گرم شدن بیش از حد خاک و بدون از دست دادن یکباره کل مواد مغذی، به آرامی تجزیه می شوند. در نتیجه، گیاه در تمام دوره رویشی با عناصر لازم تأمین خواهد شد. مناسب برای بسیاری از محصولات باغی. یک ترکیب باکتریایی منحصر به فرد که به شما امکان می دهد از کود تازه بز استفاده کنید. ساختار خاک را بهبود می بخشد. تقریبا نبود کامل تخم کرم خطرناک برای انسان. هیچ بوی نامطبوعی وجود ندارد. کود تازه مخلوط با ملحفه را می توان در گلخانه ها استفاده کرد. در صورت گرم شدن بیش از حد، گرمای زیادی ایجاد می کند. اگر آن را زیر تخت های گلخانه قرار دهید، می توانید بدون ترس از یخ زدگی ریشه ها، گیاهان را در گلخانه بکارید. توجه کنید که بین کود تازه بز بز گلخانه و ریشه نهال باید حدود سی سانتی متر خاک باشد. در غیر این صورت، درجه حرارت بیش از حد بیش از حد می تواند ریشه های ظریف گیاهان جوان را بسوزاند. باید توجه داشت که تهیه هوموس دشوار است. به دلیل رطوبت کم، کود بز در توده گرم نمی شود. برخی منابع نیاز به کوددهی مکرر خاک را به عنوان یک عیب نشان می دهند: هر یک تا دو سال. اما کارشناسان دیگر می گویند همه چیز در مورد کمیت است. اگر کود کافی اضافه کنید، تأثیر آن تا پنج سال ادامه خواهد داشت. چنین تناقضاتی فرد را مجبور می کند که نسبت به این نوع کود احتیاط کند. کود بز برای باغ عموما فقط توسط خود پرورش دهندگان بز استفاده می شود. به دلیل ضایعات کم. اما در صورت وجود این کود، بیشتر توصیه می شود که آن را در گلخانه استفاده کنید. مصرف در آنجا نسبتا کم خواهد بود و بازده تا آنجا که ممکن است بیشتر است.

این کود از کمپوست مدفوع و ادرار اسب بدست می آید که به علت سرعت تجزیه پذیری بالا، باعث تولید حرارت شده و از آن به عنوان کودی گرم و البته سبک یاد می شود. تغذیه اصلی اسب ها را علوفه هایی همچون کاه و یونجه تشکیل می دهند و علی رقم جثه اسب ها سیستم گوارشی آن ها نسبتا کوچک است. این علوفه ها فیبر مورد نیاز بدن این حیوان را تأمین کرده که می توان برای بالا بردن کیفیت و کمیت غذا و همچنین با توجه به سیستم ایمنی اسب مکمل های غذایی را همراه با آن در رژیم غذایی شان قرار داد. عموما مقدار تغذیه اسب در طول شبانه روز حدودا دو الی سه درصد وزن شان بوده که برای اسب های با فعالیت زیاد استفاده از کنسانتره همراه با علوفه پیشنهاد می گردد. با توجه به جیره غذایی تعیین شده برای اسب می توان از مدفوع آن ترکیبی غنی از مواد آلی همچون کلسیم، پتاسیم، نیتروژن و فسفر بدست آورد. اضافه کردن و وجود این مواد در خاک، آن را به خاکی ارزشمند و غنی برای تغذیه گیاهان تبدیل می کند که باعث رشد بهتر و افزایش بازدهی گیاه می شود. کود اسبی نسبت به سایر کودهای دامی از ارزش غذایی کمتری برخوردار است. برای کاشت چمن و پوشش لایه رویی زمین از از این نوع کود استفاده می شود که برای تاثیر بیشتر می توان آن را با خاک اره ترکیب کرد. می توان از این کود برای سوخت های زیست محیط فضای گل خانه ها استفاده کرد و همچنین با ترکیب آن با آب می توان کود مایع اسبی تولید کرد. با توجه به نوع سیستم گوارشی اسب، علوفه های مصرفی به خوبی جویده نشده و در نتیجه مدفوع آن حاوی بذر علف هرز زیادی می باشد. با توجه به تولید گرما توسط این کود، در گرما صرفه جویی شده و استفاده از هوموس آن تولید دی اکسید کردن کرده که به ایجاد تهویه مناسب منجر می شود. استفاده از این نوع کود برای کاشت بذر سبزیجات و گیاهان غده ای (مانند سیب زمینی و چغندر) و برخی صیفی‌جات (مانند کدو و خیار) پیشنهاد می گردد. این کود گیاهان را در برابر میکروب ها، آفات و قارچ ها مقاوم می کند. کود اسب همانطور که از نامش پیداست از مدفوع حیوان گفته شده ناشی می شود. اغلب با بقایای گیاهان مخلوط می شود. در واقع، این یکی با بیشترین محتوای کاه است. در رابطه با کود اسب به این موارد دقت کنید: باکتری های مضر را از بین ببرید | ساختار خاک را بهبود می بخشد و آن را اسفنجی تر می کند | سرشار از سلولز است | از رشد علف های هرز جلوگیری کنید | از رشد علف های هرز جلوگیری کنید. کود اسبی نسبتا خشک است، از نیتروژن غنی بوده، به سرعت تخمیر شده و حرارت زیاد تولید می کند و به آن کود گرم نیز می گویند. در اراضی سرد و مرطوب مصرف کود اسبی بر سایر کودها ترجیح دارد، قابلیت استفاده عناصر غذایی آن متوسط می باشد. از آنجایی که اسب مقدار زیادی علف هرز می ¬خورد و غذای خود را نرم نمی کند بنابراین تعدادی از بذور علف هرز سالم از دستگاه گوارش آن عبور می¬کند بنابراین کود اسبی علف هرز زیادی دارد. انواع کود اسبی را می توان به این شرح دسته بندی نمود:
_ کود نیمه پوسیده: این نوع کود با رنگ قهوه ای تیره مایل به سیاه دیده می شود و برای برخی صیفی جات و محصولات غده ای مناسب می باشد.
_ کود پوسیده کامل: این کود با رنگ تقریباً سیاه دیده شده و به راحتی پودر می شود. این نوع ساختار کود پوسیده شده ساختاری متناسب برای آن شده و به راحتی می توان آن ها را سرند کرد. بهترین کود دهی برای درختان و نهال ها استفاده از این نوع کود است.
_ کود مایع: برای تهیه این کود، مدفوع و ادرار تازه را به همراه آب مخلوط کرده تا کود مایع مورد نظر بدست بیایید. از نظر ظاهری این کود به صورت توده هایی سفید و سیاه بوده که نسبت به کود تازه سبک تر است.
_ کود هوموسی: برای تهیه این کود می توان با اضافه کردن ادرار اسب به خاک های هوموسی و ترکیب آنها، ادرار را تجزیه کرده و مواد آلی مفید آن را به خاک افزود.

انواع مختلفی از کود کشاورزی در زراعت مورد استفاده قرار می گیرد که در این بین کود های حیوانی به دلیل در دسترس بودن، قیمت بسیار ارزان و دارا بودن ترکیبی از عناصر معدنی و آلی بسیار مورد توجه قرار دارند. کود گاو نیز به عنوان یکی از ارزان ترین انواع کود کشاورزی دارای مشخصات قابل توجهی بوده و هر ساله کشاورزان به حجم گسترده ای از آن استفاده می نمایند. کود گاوی، ترکیبی از مدفوع و مواد به کار رفته در بستر نگهداری در گاوداری می باشد. کود گاو به دلیل اینکه دارای بستر کاه می باشد، سرعت تجزیه کمتری نسبت به کود گوسفندی دارد. کیفیت این کود به شدت تحت تاثیر تغذیه دام بوده و موارد دیگری چون آب و هوا، نژاد و سن دام، بستر و ... نیز تاثیرگذار می باشد. کود گاو تازه ارزان ترین کود حیوانی می باشد و زمانی که مصرف شود می تواند سبب بهبود شرایط مکانیکی خاک گردد. همچنین میزان شوری آن کمتر از سایر کود های حیوانی بوده و میزان نسبتا مناسبی مواد آلی و معدنی در خود دارد. هر یک تن کود گاوی از نظر ارزش ازت، فسفات و پتاسیم با پنجاه کیلو کود شیمیایی یکسان است. اما کود تازه گاو معایبی نیز دارد از آن جمله این که کمتر از دیگر کود های حیوانی مواد مغذی داشته و در نتیجه باید به میزان بیشتری مصرف شود. همچنین به دلیل اینکه درصد بالایی ازت دارد می تواند موجب ایجاد آمونیاک شود. کود گاو تازه دارای میزان زیادی آمونیاک است که می تواند در اطراف ریشه گیاه تجمع پیدا کرده و رشد آن را متوقف نماید. همچنین دارای EC بالایی می باشد و تخم علف هرز در آن یافت می شود. در صورت استفاده از کود گاو پوسیده خشک می توان از مضرات آن کاست. کود گاوی خشک دارای مشخصات خاصی می باشد از جمله اینکه باید حداقل شش ماه از زمان تولید آن گذشته و محصول گاوداری های صنعتی باشد. نباید کلوخه ای بوده و رنگ آن باید قهوه ای مایل به تیره باشد. این امر سبب تجزیه سریع تر کود در خاک شده و مضرات آن به میزان زیادی کاهش می یابد. کود حیوانی گاوی در حجم بالایی مورد استفاده کشاورزان قرار می گیرد ولی دارای کاربرد های مختلفی است. کود گاو دارای مصارف زیر می باشد: به عنوان پر کننده در تولید کود های پلت شده | کود گاو ورمی کمپوست | برای تولید گاز متان و بیوگاز | غنی سازی خاک های کشاورزی | فروش کود گاو برای کشاورزی. باید به این نکته دقت داشته باشیم که مقدار آب کود حیوانی گاوی بیشتر از کود اسبی می باشد (هشتاد درصد رطوبت) و به دلیل وجود بستری از کاه، به کندی تجزیه شده و حرارت آن بالا نرفته که به آن کود سرد گفته می شود. گاو به میزان زیادی علف خورده که آنها را به خوبی می جود و خرد می کند. سیستم گوارش گاو کارایی بیشتر در هضم غذا دارد و بدین معنی که بذر علف کمتری در کود گاوی وجود دارد. آزاد سازی عناصر غذایی به میزان پنجاه درصد در کود گاوی، امکان دارد بیشتر از هجده هفته به طول بینجامد. به طور کلی جهت تعیین مقدار کود گاوی به فاکتورهایی نظیر ماده آلی خاک، نوع گیاه مورد کشت، بافت خاک، میزان باران باید توجه داشت. مثلا برای خاک هایی که از لحاظ ماده آلی فقیر باشند باید میزان کود حیوانی زیادتر مصرف نمود. از طرفی خاک هایی که دارای بافت سبک هستند نسبت به خاک های سنگین مصرف کود حیوانی گاوی بیشتر خواهد بود و یا در مناطقی که دارای باران زیادی باشند مصرف کود گاوی زیادتر خواهد شد. نیاز گیاهان به کود حیوانی گاوی، متفاوت است. مصرف اغلب کودها در زمان کاشت تأثیر بهتری داشته است. در زمینه زمان مصرف کودهای گاوی نیز چنین است. یعنی کود حیوانی گاوی که کاملا تخمیر شده است بایستی همزان با کاشت و یا همزمان با مصرف کودهای شیمیائی مصرف نمود چراکه مواد مغذی داخل کودهای حیوانی نیز شسته شده به هدر می رود.

کود خوک کود آلی ارزشمندی است، اما نمی توان از آن به صورت تازه در باغ استفاده کرد. به دلیل ویژگی های خاص متابولیسم در بدن خوک ها، فضولات تازه این حیوانات حاوی مقدار زیادی نیتروژن به شکل ترکیبات آمونیاک است. کود وقتی وارد خاک شود ، به سادگی تمام ریشه گیاهان را می سوزاند. علاوه بر این، یک واکنش اسیدی قوی دارد که بر کیفیت لایه بارور نیز تأثیر منفی می گذارد. اگر خاک قبلا از اسیدیته بالایی برخوردار باشد، ایجاد چنین کودی باعث می شود که برای بسیاری از گیاهان کاملا نامناسب باشد. به این نکته توجه کنید که قرار گرفتن در معرض عوامل مضر نسبت مستقیم به سن دفع کاهش می یابد. هر خوک بالغ روزانه هشت تا دوازده کیلوگرم کود کود تولید می کند. علاوه بر این، کیفیت منفی زیر ذاتی چنین کودی است: زمان طولانی تجزیه، محتوای کم کلسیم، اتلاف گرما ضعیف، وجود علفهای هرز و تخم های کلمینت در ترکیب بذرها. با وجود همه معایب، هنوز هم می توان از کود خوک به عنوان کود استفاده کرد. با این حال، قبل از آن، باید دستکاری های خاصی با او انجام شود. کود خوکی مانند هر کود آلی دیگر، خاک را با مواد مغذی قابل هضم مورد نیاز گیاهان برای رشد و نمو طبیعی غنی می کند. نیتروژن باعث رشد شاخه ها و رشد توده سبز می شود، پتاسیم و فسفر برای گلدهی و باردهی طبیعی لازم است و این عناصر همچنین باعث تقویت ایمنی محصولات باغی می شوند. استفاده از فضولات گوشت خوک به عنوان کود آلی می تواند فواید زیادی به ویژه برای گیاهان دوستدار نیتروژن به همراه داشته باشد. چنین محصولاتی شامل بادمجان، سیب زمینی، و فلفل است. شما می توانید این ماده آلی را در زیر بوته های با رشد سریع، به عنوان مثال، در زیر شاه توت یا تمشک استفاده کنید. روش انگور نتیجه عالی می دهد. در عین حال، کاربرد آن دارای تعدادی معایب قابل توجه است: استفاده از کود دامی خوک میزان اسیدیته خاک را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. مدفوع بذر علفهای هرز و تخم های کلمینت می تواند منطقه را آلوده کند. نیتروژن در مدفوع خوک به شکل ترکیبات آمونیاک به آرامی تجزیه می شود. به دلیل محتوای زیاد اوره، کود دارای واکنش اسیدی شدیدی است و این باعث از بین رفتن خصوصیات خاک می شود. کود تازه بوی بسیار ناخوشایندی دارد، همه نمی توانند بدون دستگاه تنفس با آن کار کنند. به این نکته مهم دقت کنید که اگر صبر کنید تا کود به کمپوست کامل تبدیل شود، اسیدیته و مقدار زیاد نیتروژن در چنین کودی می تواند به مقادیر طبیعی برسد. انواع کود خوک بدین شرح است:
_ تازه: مدت زمان قرار گرفتن در معرض هوا سه ماه بیشتر نیست.
_ نیمه رسیده: سن دفع از سه ماه تا شش ماه است.
_ بیش از حد رسیده: این یکی از ۰.۵ تا ۱.۵ سال در هوای آزاد است.
_ هوموس: سن وی بیش از یک و نیم سال است.

به طور کلی، کود حیوانی زمانی مفید واقع میشه که به درستی مورد استفاده قرار گیرد. جنبه های مثبت استفاده از این کود از جنبه های منفی آن بیشت است. با این حال، قطعا کود حیوانی معایبی هم دارد و باید اقدامات لازم صورت گیرد تا از بروز مشکلات جلوگیری گردد. این اقدامات ممکن است شامل آزمایش خاک برای تعیین مقدار و نوع کود، استفاده از روش های اندک کشت و زرع با پخش کود حیوانی قبل از کاشت باشند که در آن ها از مواد شیمیایی سمی استفاده نشده است. کود حیوانی نیز با استفاده از کمپوست به طرز صحیحی می تواند به نفع گیاهان و خاک عمل نماید. به هر روی، کود حیوانی برای باغات و مصارف کشاورزی انتخاب بهتری هستند، تا گیاهان آپارتمانی. کود حیوانی علاوه بر تأمین مواد موردنیاز گیاه، دارای خواص بی‌ نظیری برای خاک مانند افزایش نفوذپذیری و نگهداری آب، بالا بردن PH، هوادهی و همچنین افزایش فعالیت بیولوژیکی خاک هست. کودها تحمل گیاهان را نسبت به آفات افزایش می دهند. این امر باعث کاهش استفاده از حشره کش ها و علف کش ها و در نتیجه تولید محصولات زراعی سالم تر می شود و بیماری محصولات زراعی کاهش می دهد. کودها ظرفیت نگه داشتن آب در گیاهان را بهبود می بخشند و عمق ریشه را افزایش می دهند. پتاسیم موجود در کودها نی و ساقه گیاهان را تقویت می کند. فسفر موجود در کودها به رشد سریع ریشه و تشکیل دانه در گیاهان کمک می کند. نیتروژن موجود در این ترکیبات باعث رشد گیاهان شده و به رنگ سبز گیاهان کمک می کند. در انتها به شما عزیزان یادآوری می کنیم که برای پاسخ به تمامی پرسش های خود در مورد رابطه کود حیوانی و رشد گیاهان و تمامی مسائلی که در مورد کشاورزی و باغداری ست می توانید با تیم کارشناسی پالیز کشت تماس برقرار نمائید. پالیز کشت در خدمت شما عزیزان در سراسر کشور است.