advertise

اهمیت قارچ مایکوریزا در رشد گیاهان

عملکرد قارچ مایکوریزا

یکی از قارچ های مفید برای خاک که رابطه مستقیمی با سلامتی خاک و حفظ شادابی گیاه دارد، قارچ مایکوریزا ست. مایکوریزا Mycorrhiza به معنای قارچ‌ریشه بوده و از همین رو رابطه دو طرفه ای بین گیاه و قارچ ریشه برقرار است. در حقیقت این قارچ ها، ریشه گیاه را در خاک گسترش می دهند. هیفا یا همان رشته های قارچی مایکوریزا، در سیستم خاک نفوذ کرده و مواد معدنی و آب را جذب می کنند. در واقع از چند صد میلیون سال پیش تاکنون، بیش از نود درصد گیاهان رابطه همزیستی خوبی را با این قارچ برقرار کرده اند. پالیز کشت بر آن است تا در این مقله در مورد اهمیت قارچ مایکوریزا در رشد گیاهان با شما صحبت کند. عملرکد قارچ مایکوریزا بسیار جالب اشت و می توان به ویژگی های آن اشاره داشت و آن ها را بیان نمود. مایکوریزا یک رابطه همزیستی بین برخی قارچ ها با ریشه گیاهان است که از دو بخش Mycete به معنای قارچ و Rhizae به معنای ریشه تشکیل شده است. مایکوریزا دارای انواع مختلف اندومیکوریزا، اکتومایکوریزا، اکتندومایکوریزا، آربوتوئید، منوتروپوئید، اریکوئید و ورکید می باشد. همزیستی بین ریشه و قارچ های مایکوریزا، برای هر دو مفید بوده و در تأمین مواد غذایی مورد نیاز به همدیگر کمک می کنند. پراکندگی اکولوژیکی قارچ های مایکوریزا و توزیع آنها در خاک مناطق مختلف، تحت تاثیر شرایط مختلف قرار می گیرد و در صورتی که گیاه میزبان مناسب خود را بیابند با آن همزیست می شوند. قارچ های مایکوریزا پس از همزیست شدن بر برخی جنبه های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه اثر گذاشته و موجب بهبود رشد، روابط آب در گیاه، مقاومت در مقابل تنش های محیطی از جمله شوری و خشکی، مقاومت در مقابل عوامل بیماریزا، افزایش جذب فسفات توسط ریشه، افزایش جذب سایر مواد غذایی، افزایش فسفات قابل جذب و مواردی از این قبیل می شوند. اثرات مفید قارچ های مایکوریزا بر حسب نوع گیاه، نوع قارچ همزیست و شرایط محیطی متفاوت است و ممکن است یک قارچ مایکوریزا در یک شرایط محیطی یا با یک گیاه معین بهتر از شرایط دیگر و یا با گیاه دیگر در همزیستی شرکت کند و اثرات بیشتری بر گیاه میزبان داشته باشد. رابطه همزیستی قارچ های مایکوریزا و ریشه گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک، خاک های شور و کمبود فسفات خاک اهمیت بیشتری دارد. بنابراین ایجاد شرایط مناسب برای همزیست شدن قارچ های مایکوریزا با گیاه میزبان مناسب، اثر بیشتری بر رشد گیاهان و مقاومت آنها در مقابل عوامل نامساعد محیطی دارد.

قارچ های مایکوریزا باعث افزایش سطح جذب سطحی ریشه ها تا پنجاه برابر می شود و در نتیجه به طور قابل توجهی توانایی گیاه برای دسترسی به منابع خاک را افزایش می دهد. چندین مایل رشته های قارچی می تواند در کمتر از یک خاکستری از خاک وجود داشته باشد. قارچ های مایکوریزا Mycorrhiza باعث افزایش جذب مواد مغذی نه تنها به وسیله افزایش سطح جذب سطحی ریشه می شوند، بلکه باعث انتشار ترکیبات آلی قوی در خاک می شوند که به مواد مغذی جذب کننده مانند نیتروژن آلی، فسفر، آهن و دیگر سخت گیر کمک می کند. مواد مغذی خاک. این فرآیند استخراج به ویژه در تغذیه گیاهان مهم است و توضیح می دهد که چرا گیاهان غیر مایکوریزا نیاز به سطح بالایی از لقاح دارند تا سلامت خود را حفظ کنند. قارچ های مایکوریزا یک وب پیچیده ای تشکیل می دهند که مواد مغذی را جذب و جذب می کند و باعث حفظ مواد مغذی در خاک می شود. قارچ ‎های مایکوریزا با هدف کاهش مصرف کودهای شیمیایی و سموم در کشور تولید شده و یکی از گونه ‎های ارزشمند گیاهی محسوب می ‎شود. استفاده از این مواد شیمیایی منجر به مقاومت حشرات می گردد در ضمن بکار بردن کودهای شیمیایی منجر به عدم ساخت مناسب پروتئین ها در برگ های درختان و در نتیجه تولید محصولات غذایی کم ارزش خواهد شد. به عنوان مثال وقتی نیتروژن کودهای شیمیایی در آب حل می شود مقدار مناسبی از سایر مواد مورد نیاز رشد اضافه شده جذب نمی شوند. مواد غذایی که با این محصولات شیمیایی رشد می کنند باعث بروز عوارض متفاوتی بر سلامتی انسان و حیوانات می شوند. باقیمانده های حشره کشها بر روی سیستم عصبی، سیستم تنفس و سیستم گوارشی اثر می گذارند. تجمع بیش از حد نیتروژن باعث بروز بیماری در نوزادان به نام مت هموگلوبولینمی می شود که باعث نرسیدن اکسیژن کافی به بافتهای بدن می گردد. میزان زیاد پتاسیم در کودهای شیمیایی باعث کاهش ویتامین C و محتوای کاروتن گیاهان شده و مانند استفاده زیاد از ازت باعث افزایش بیماریها و کاهش مقاومت به حشرات در گیاهان می شود. استفاده از میکروارگانیسم ‎های مفید خاکزی در تکثیر گیاهان باغی، که محیط کشت استفاده شده به جای خاک عمدتا ترکیبات مختلف معدنی و آلی فاقد قارچ ‌های مایکوریزا است، در دنیا به عنوان یک ضرورت مطرح شده است. بسیاری از گونه‌ های ارزشمند گیاهی در سیستم ریشه ای خود، دارای نوعی رابطه همزیستی با انواع به خصوصی از قار چ ‌های میکروسکوپی مفید خاکزی هستند که به آنها قارچ ریشه یا مایکوریزا گفته می شود.

کارکردهای قارچ مایکوریزا

کودهای بیولوژیک به عنوان طبیعی ‌ترین و مطلوب ‌ترین راه حل برای زنده و فعال نگه داشتن سیستم حیاتی خاک مطرح می‌باشند. تأمین عناصر غذایی به صورت متناسب با تغذیه طبیعی گیاهان، تشدید فعالیت‌های حیاتی، بهبود کیفیت و حفظ بهداشت محیط زیست و در مجموع حفظ و حمایت از سرمایه‌ های ملی نظیر خاک، آب و منابع انرژی غیر قابل تجدید از مهم ترین مزایای کودهای بیولوژیک محسوب می‌شود. کود بیولوژیک مایکوریزا نسل جدیدی از کودهای زیستی می ‌باشند. واژه مایکوریزا Mycorrhiza در واقع نوعی همزیستی دوجانبه مفید بین انواع خاصی از قارچ های خاکزی و سیستم ریشه‌ای گیاهان است. در این همزیستی، قارچ، تغذیه گیاه میزبان را بهبود می ‌بخشد و در عوض از ترکیبات کربنه حاصل از فتوسنتز گیاه استفاده می ‌کند. این قارچ ها علاوه بر افزایش جذب عناصر غذایی با بهبود روابط آبی گیاه، تولید هورمون ‌های رشد مانند اکسین و سیتوکینین، افزایش مقاومت گیاه به عوامل بیماریزا و ایجاد خاکدانه‌های پایا و بهبود ساختمان خاک رشد گیاه را افزایش می‏دهند. قارچ ‌های مایکوریزا با ترشح اسیدهای آلی باعث آزاد شدن فسفر شده و جذب آن را افزایش می دهند. همچنین این قارچ‏ ها از طریق تولید فسفاتازهای اسیدی و قلیایی، ترکیبات آلی حاوی فسفر را هیدرولیز کرده و قابلیت دسترسی گیاهان را به این عنصر افزایش می ‏دهند. ترکیبات و فرمولاسیون این قارچ روی بسته بندی درج شده است و به نحوی بوده که قند، اسید های آمینه، ویتامین ها و برخی از مواد آلی را از میزبان دریافت کرده و مواد معدنی موجود در خاک را مانند فسفات جذب می کند و در اختیار گیاه قرار می دهد. در واقع این کود از قارچ های مایکوریزا، میکروارگانیسم های خاکزی همیار و همزیست تشکیل شده است. این قارچ نوعی رابطه دو طرفه بین گیاه و خاک ایجاد کرده، به طوری که به ازای دریافت مواد غذایی و قندی از گیاه، مواد معدنی را در اختیار آن قرار می دهد. این کود از دو عنصر Ectomycorrhiza و Endomycorrhiza تشکیل شده است. قارچ اندومایکوریزا داخل ریشه فرو رفته و با گیاه ارتباط برقرار می کند که تنها ده درصد از گیاهان به خصوص درختان چوبی با این قارچ در ارتباط هستند. عنصر دوم یعنی اکتومایکوریزا، به دور گیاه حلقه زده و نیازهای آن را برطرف می کند. این موضوع باعث شده گیاهانی که با مایکوریزا در ارتباط هستند، دیرتر احساس تشنگی کرده و نسبت به گیاهان معمولی شاداب تر و مقاوم تر بمانند. برای درک بهتر عملکرد قارچ مایکوریزا بر روی گیاهان به این موارد اشاره خواهیم کرد:

مزایای قارچ مایکوریزا

قارچ‌ ها گروهی از موجودات زنده‌ای هستند، که بقایای موجودات زنده دیگر را تجزیه می‌کنند و باعث می‌شوند تا مواد تشکیل دهنده آن‌ها دوباره به طبیعت برگردد. آن‌ها به دلیل این که مواد غذایی مورد نیاز خود را از طریق فتوسنتز تولید نمی‌کنند، از گیاهان متمایز می‌شوند. علاوه بر این، تفاوت‌های عمده قارچ‌ها نسبت به حیوانات نیز عدم توانایی تحرک در قارچ‌ها است و همچنین جذب مواد غذایی در آن‌ها که به صورت خارجی (جذب داخلی مواد غذایی بسیار کم است) است، در حالی که در حیوانات جذب مواد غذایی به صورت داخلی اتفاق می ‌افتد. گرچه انسان هنوز با نقش قارچ‌ ها در طبیعت و اکوسیستم‌ها به طور کامل آشنا نیست، اما با توجه به مطالعات قارچ شناسان در این زمینه، این موجودات نقش مهم و اثرگذاری در تعادل چرخه‌ های اکوسیستم ‌های محیط زیست دارند و به وفور توسط انسان در فعالیت ‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌ گیرند. جامعه کشاورزی روز به روز در حال پیش روی به سمت خشکی و شور شدن آب های کشاورزی و مواجه شدن با انواع تنش های زیستی و غیر زیستی است. راه های مختلف غیر زیستی و شیمیایی زیادی برای مقابله با این تنش ها وجود دارد که اثرات منفی مواد شیمیایی موجود در این مواد بر محیط زیست و انسان بسیار زیاد و مخرب است. در این راستا استفاده از روش ها و کود های زیستی بسیار مؤثر و موفق بوده که یکی از این روش ها استفاده از قارچ های همزیست کننده مایکوریزا می باشد. از آنجایی که قارچ های مایکوریزی موجب افزایش توانایی گیاه میزبان در جذب عناصر معدنی از خاک و به خصوص از منابع غیر قابل دسترس آنها می شوند، لذا عقیده بر این است که این قارچ ها می توانند جایگزین خوبی برای کودهای شیمیایی مصرف شده بالاخص کودهای فسفاته در اکوسیستم های مختلف باشند. ویژگی های این قارچ به قدری مهم هستند که اغلب تمامی خانه داران و باغدارانی که به پرورش گل و گیاه می پردازند، با کود قارچ مایکوریزا Mycorrhiza آشنایی داشته و از آن استفاده می کنند. مزایای قارچ مایکوریزا عبارتند از: قارچ مایکروریزا، ارگانیسم های مفید خاک را تقویت و انواع مضر آن را از بین می برد | مقاومت گیاهانی که حاوی این کود قارچ هستند، در برابر بیماری ها بالا می رود | تقویت ارگانیسم های محافظتی گیاه | این کود، میکرو ارگانیسم های موجود در خاک را که اطراف ریشه یا ریزوسفر بوده، تحت تاثیر قرار می دهد.

نکات مهم در مورد قارچ مایکوریزا

مشخصه اصلی و مهم مایکوریزا این است که این ارگانیسم های سودمند و مفید به گیاه کمک می کنند تا حجم و جرم گیاهی خود را افزایش داده و مساحت جذبی خود را ارتقا دهد. در واقع شما با درک بیشتر این مسأله به مرور متوجه خواهید شد که منظور از توسعه فضای گیاهی افزایش ریشه ها و یا رشد آنها نمی باشد، بلکه این امر در اصل بسط و توسعه ی جرم ریشه در اثر رشد شبکه ای هیفا می باشد که تأثیری به مراتب بیشتر از تعداد و یا طول ریشه را اعمال می کند. این امر می تواند به این معنا باشد که امتداد بیش از دو فوتی اغلب ریشه های بیرونی منجر به خارج شدن آن ها از ناحیه محرومیت تغذیه ای می شود تا از این طریق منابع مختلفی را در دسترس گیاه قرار داده و آن ها را به سیستم ریشه ای گیاه تحویل دهد. در این قسمت از مقاله نکات مهم در مورد قارچ مایکروزیرا Mycorrhiza را به اطلاع شما عزیزان می رسانیم.

در اولین مرحله بهره گیری از قارچ مایکوریزا باید محرک رشد مناسب برای گیاه را انتخاب و مقدار مناسب برای استفاده را تعیین نمود. در مرحله دوم بایستی محصول (گیاه، گل، نهال، نشا، و ...) را در کنار ریشه ها قرار داد. اینجا ست که قارچ میکوریزا در خاک نفوذ کرده و به نزدیکترین ریشه حرکت می کند. پس از این مرحله باید ریشه ها توسط قارچ ها مستعد می شوند و میکوریزا ایجاد می شوند. در انتها نیز هیفا ساختار ریشه های خوب ایجاد شده توسط سیستم ریشه را از طریق جذب بهتر آب و مواد مغذی توسط گیاه توسعه می دهد. برای استفاده از آن روی بذرها، باید با کمی آب مخلوط شده و روی بذرها مالیده شود که پس از خشک شدن بذرها، قادر به کاشت آن ها هستید. برای به کارگیری این کود در گلدان، متناسب با حجم گلدان، پودر را با آب مخلوط کرده و به ریشه تزریق کنید. هر گلدان سه لیتری به هفتاد گرم پودر محلول نیاز دارد. همچنین با توجه به ارتفاع نهال در زمین های اصلی، از کود قارچ استفاده می شود. اگر ارتفاع نهال کمتر از بیست سانتی متر باشد، میزان کود مورد نیاز نیز، بیست گرم است. با این حساب به طور کلی از مایکوریزا به اشکال مختلفی نظیر تزریق کنار ریشه گیاه و غوطه ور کردن بذر در آن استفاده می شود.

گیاهان پرورش یافته و رشد یافته در اکثر محیط های تجاری گلخانه ای مراقبت شدید و تغذیه را دریافت می کنند. کشت گلخانه‌ای در فضای محصور شده گلخانه با هدف ارتقاء شرایط کشت محصولات کشاورزی، حفاظت محصولات در برابر بیماری‌ها، آفات و تغییرات جوی خسارت زا صورت می‌پذیرد. کشت گلخانه‌ای در محیط کنترل شده با به‌کارگیری تکنولوژی گلخانه‌ای و کشت بدون خاک یا کشت خاکی انجام می‌شود و امکان تولید مطلوب انواع محصولات کشاورزی را فراهم می‌کند. برنامه غذایی، نور، و دما افزایش یافته، آبیاری منظم، تغذیه با مواد مغذی بالا تولید را به حداکثر برسانند. متاسفانه، سطوح بالای آب و مواد مغذی و عدم وجود قارچ مایکوریزا ، گیاهان را از تولید سیستم های ریشه ای گسترده که ممکن است برای پیوند موفق استفاده کنند، گیج می کند. هنگامی که نهایتا از سیستم مراقبت های فشرده گلخانه برداشت شد، گیاهان اغلب به محیط نهایی انتقال داده می شوند. تحقیقات علمی مستلزم نیاز به اکثر گیاهان برای تولید ریشه مایکوریزا خوب است. سئو محتوا در خدمت شما ست تا تولید محتوا مقالات تخصصی کشاورزی را به شما ارائه دهد. بازسازی قارچ های مایکوریزا با گیاه می تواند به طور چشمگیری باعث ایجاد رشد و سلامتی درازمدت گیاه شود. طیف وسیعی از مزایای سلامت گیاهان شامل افزایش جذب آب، افزایش انباشت مواد مغذی و بازدهی و افزایش بقای پیوند است. در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان می توانند به طور قابل توجهی کاهش هزینه های رو به رشد آب و کود را با افزایش توانایی گیاهان برای استفاده از این اجزای مختلف از طریق تلقیح با قارچ های مایکوریزا Mycorrhiza کاهش دهند. اقتصاد مایکوریزا در حال تبدیل شدن بیشتر و جذاب تر است زیرا هزینه فن آوری ها با توجه به تکنولوژی پیشرفته، استفاده بیشتر و افزایش تولید، همراه است. امروزه درمان به راحتی می تواند به روش های مختلفی به کار گرفته شود تا بتواند به طور خاص به محصول و عملیات خاصی برسد. شما عزیزان می توانید از محصولات و بستر های بیولوژیک پالیز کشت برای گیاهان گلخانه ای خود استفاده کنید. بستر بیولوژیک پالیز کشت می تواند افزایش میکروارگانیسم های مفید خاک توسط قارچ های مایکوریزا را به ارمغان آورد.

توصیه مهمی که در مصرف بیشتر کودهای شیمیایی وجود دارد، عدم استفاده بیش از حد از کود است. زیرا غلظت عناصری مانند فسفات در کودها باعث کاهش کارآیی خاک و گیاه می شود. کود های شیمیایی قابلیت انحلال بسیار زیادی در آب دارند. بنایراین، بدون اینکه اثر مناسبی روی گیاه بگذارند. وارد آّب های زیرزمینی می شوند و مواد مغذی کمتری در دسترس گیاه قرار می گیرد. از طرف دیگر این نفوذ، آب های زیرزمینی را آلوده می کند. کودهای شیمیایی به خاک های زیرین نیز نفوذ کرده و با خاک رس واکنش می دهند تا لایه های غیرقابل نفوذی به نام hardpen تشکیل دهند که در نهایت موجب به هم فشردگی خاک می شود. نگرانی بسیار زیادی نیز درخصوص استفاده مداوم از کود های شیمیایی وجود دارد چون موجب می شود خاک به تدریج مواد مغذی خود را از دست بدهد. درنتیجه، مواد غذایی که در این خاک ها تولید می شوند، ویتامین و مواد معدنی کمتری خواهند داشت. همچنین باید یک تا سه هفته پس از مصرف کود قارچ مایکوریزا، از قارچ کش های سیستماتیک استفاده نشود. یعنی حداقل یک هفته قبل یا چهار هفته بعد از استفاده از مایکوریزا در صورت لزوم از قارچ کش های دیگر و فسفر استفاده شود. کارشناسان پالیز کشت پیشنهاد می کنند زمانی که بسته بندی محصول را باز شد، بلافاصله مصرف گردد. این کود با تمامی کود های مواد آلی و کود های زیستی قابل اختلاط بوده و تنها با کودهای گوگردی همخوانی دارد. اغلب قارچ مایکوریزا باید در محیط های خشک و خنک و دور از تابش نور مستقیم خورشید نگهداری شده و پیش از تاریخ انقضاء باید مصرف شود. هنگام استفاده از آن، دستکش و ماسک را فراموش نکرده و دستورالعمل های روی بسته مطالعه گردد.

سخن پایانی

پیشنهاد می دهیم به جای استفاده از کودهای شیمیایی که امکان دارد تأثیراتی نامطلوب روی گیاهان تان بگذارد، از قارچ مایکوریزا استفاده کنید. اغلب کشاورزان برای اینکه به باکتری های تثبیت کننده نیتروژن کمک کرده و باعث شوند که جذب مواد مغذی توسط گیاه و خاک بیشتر شود، از این کود استفاده می کنند. همچنین برای افزایش دسترسی گیاه به آب و تحمل خشکی در فصول گرم سال نیز از کود قارچ کمک می گیرند. از دیگر موارد مصرف آن نیز کنترل بیماری های گیاهی، افزایش مقاومت در برابر آفات، به عنوان واسطه های زیرزمینی و گلومالین یا همان ایجاد چسبی قدرتمند بین ذرات خاک و کربن است. پالیز کشت در خدمت شما عزیزان است تا بهترین بستر های بیولوژیک را تقدیم حضور تان کند. بستر های بیولوژیک پالیز کشت می توانند جاگزین های مناسبی برای انواع پیت ماس و کوکوپیت به شمار روند. بستر کشت بیولوژیک پالیز کشت علاوه بر افزایش میکروارگانیسم های مفید خاک توسط قارچ مایکوریزا، می تواند کاهش بیماریهای خاکزی را حاصل آورد. بستر آپارتمانی پالیز کشت می تواند کاهش یماری های گیاه اعم از قارچی و باکتریایی را به دنبال داشته باشد، سبب فعالیت بیشتر ریشه و افزایش حجم آن شود، رشد و شادابی گیاهان و گلهای آپارتمانی را تضمین کرده و از بین برنده حشرات موزی خاک و گیاه باشد. پالیز کشت بهترین ها را برای شما تهیه و تدارک دیده است.